ગુજરાત ભારતના પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલું એક રાજ્ય છે તેની કુલ વસ્તી આશરે 6.5 કરોડ છે અને તેનું ક્ષેત્રફળ 196,024 ચોરસ કિલોમીટર છે ગુજરાતને 33 જિલ્લાઓમાં વહેંચવામાં આવ્યું છે, જેમાં દરેકની પોતાની વિશિષ્ટતાઓ અને આકર્ષણો છે.
ગુજરાત ના જિલ્લા અને તાલુકા
સમગ્ર ગુજરાત રાજ્યએ આ મુજબનાં 5 વિભાગમાં વહેચાયેલું છે જેનાં વિષેની માહિતી નિચે મુજબ છે જેમાં (1) ઉત્તર ગુજરાત ના જિલ્લા (2) દક્ષિણ ગુજરાત ના જિલ્લા (3) મધ્ય ગુજરાત ના જિલ્લા (4) સૌરાષ્ટ્ર ના જિલ્લા (પશ્ચિમ ગુજરાત ના જિલ્લા) (5) કચ્છ ના જીલ્લાનો સમાવેશ થાય છે.
ગુજરાત ના જિલ્લા 2024 | Gujarat na jilla 2024 | ગુજરાતના જિલ્લા અને તાલુકા
Gujarat Na jilla ketla che: ગુજરાતના કુલ જિલ્લા 33 અને ગુજરાતના કુલ તાલુકા 2022 મૂજબ 252 તેમજ ગુજરાતના કુલ ગામડા 2022 ( Total villages in Gujarat 2022) આશરે 18,860 ગામો ધરાવે છે
ગુજરાત ના 33 જિલ્લાનાં 5 વિભાગો
- ઉત્તર ગુજરાત ના જિલ્લા
- દક્ષિણ ગુજરાત ના જિલ્લા
- મધ્ય ગુજરાત ના જિલ્લા
- સૌરાષ્ટ્ર ના જિલ્લા (પશ્ચિમ ગુજરાત ના જિલ્લા)
- કચ્છ ના જીલ્લા
ગુજરાત ના 33 જિલ્લા ના નામ
મધ્ય ગુજરાત | ઉત્તર ગુજરાત | સૌરાષ્ટ્ર – કચ્છ | દક્ષિણ ગુજરાત |
અમદાવાદ | ગાંધીનગર | રાજકોટ | સુરત |
વડોદરા | અમરેલી | ભરૂચ | |
આણંદ | ભાવનગર | ||
છોટાઉદેપુર | અરવલ્લી | બોટાદ | ડાંગ |
દેવભૂમિ દ્વારકા | |||
દાહોદ | બનાસકાંઠા | ગીર સોમનાથ | નર્મદા |
જામનગર | |||
ખેડા | મહેસાણા | જુનાગઢ | નવસારી |
મોરબી | |||
મહીસાગર | પાટણ | પોરબંદર | તાપી |
સુરેન્દ્રનગર | |||
પંચમહાલ | સાબરકાંઠા | કચ્છ | વલસાડ |
ઉત્તર ગુજરાત ના જિલ્લા
ગુજરાત રાજ્યને સામાન્ય રીતે ઉત્તર, મધ્ય, સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ અને દક્ષિણ તરીકે 5 ભાગોમાં વહેંચવામાં આવે છે ઉત્તર ગુજરાત રાજ્યના ઉત્તર-પશ્ચિમ ભાગમાં આવેલો છે આ વિસ્તારમાં રાજ્યના છ જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે:
- બનાસકાંઠા
- સાબરકાંઠા
- અરવલ્લી
- મહેસાણા
- પાટણ
- ગાંધીનગર
આ જિલ્લાઓનો વિસ્તાર ૧૨,૩૨૫ ચોરસ કિલોમીટર છે, જે રાજ્યના કુલ વિસ્તારના લગભગ ૧૨% છે ૨૦૨૧ની વસ્તી ગણતરી અનુસાર, આ જિલ્લાઓમાં લગભગ ૧૦ મિલિયન લોકો રહે છે, જે રાજ્યની કુલ વસ્તીના લગભગ ૧૪% છે.
ઉત્તર ગુજરાતનો વિસ્તાર ભૌગોલિક રીતે વૈવિધ્યસભર છે આ વિસ્તારમાં ઉચ્ચ પર્વતો, ઘાસના મેદાનો, જંગલો અને ખેતીની જમીનનો સમાવેશ થાય છે.
આર્થિક વિકાસ
ઉત્તર ગુજરાત રાજ્યની એક મહત્વપૂર્ણ આર્થિક ક્ષેત્ર છે આ વિસ્તારમાં ખેતી, ઉદ્યોગ અને સેવાઓનો વિકાસ થયો છે.
ખેતી ઉત્તર ગુજરાતની અર્થવ્યવસ્થાનું મુખ્ય આધાર છે આ વિસ્તારમાં ઘઉં, ચોખા, મગફળી, સોયાબીન અને ડુંગળીનું ઉત્પાદન થાય છે.
ઉદ્યોગ પણ ઉત્તર ગુજરાતમાં વિકસી રહ્યો છે આ વિસ્તારમાં રસાયણો, ફેક્ટરીઓ, ખાતર, સિમેન્ટ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સનું ઉત્પાદન થાય છે.
સેવાઓ પણ ઉત્તર ગુજરાતની અર્થવ્યવસ્થામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે આ વિસ્તારમાં વેપાર, ટ્રાન્સપોર્ટ, બેંકિંગ અને ટેક્નોલોજીનો વિકાસ થયો છે.
1.1) Aravalli – અરવલ્લી
અરવલ્લી જિલ્લાના તાલુકા: મોડાસા(Modasa), ભિલોડા(bhiloda), ધનસુરા(Dhansura), બાયડ(Bayad), મેઘરજ(Meghraj), માલપુરા(Malpura)
અરવલ્લી જિલ્લા વિષે ટૂંકમાં: અરવલ્લી જિલ્લો ગુજરાત રાજ્યના ઉત્તર ભાગમાં આવેલો છે તેની સરહદો સાબરકાંઠા, ભાવનગર, મહેસાણા અને પાટણ જિલ્લાઓથી ઘેરાયેલી છે અરવલ્લી જિલ્લાનું વહીવટી મુખ્યમથક મોડાસા છે.
અરવલ્લી જિલ્લાનો વિસ્તાર ૩,૨૧૭ ચોરસ કિલોમીટર છે ૨૦૨૧ની વસ્તી ગણતરી અનુસાર, અરવલ્લી જિલ્લાની વસ્તી ૧૦,૩૯,૯૧૮ છે.
અરવલ્લી જિલ્લો ભૌગોલિક રીતે વૈવિધ્યસભર છે આ જિલ્લામાં ઉચ્ચ પર્વતો, ઘાસના મેદાનો, જંગલો અને ખેતીની જમીનનો સમાવેશ થાય છે.
અરવલ્લી જિલ્લાનું આર્થિક મુખ્ય આધાર ખેતી છે આ જિલ્લામાં ઘઉં, ચોખા, કઠોળ, કપાસ અને ફળોનું ઉત્પાદન થાય છે.
અરવલ્લી જિલ્લામાં ઘણી પ્રવાસન સ્થળો છે આ જિલ્લામાં ઐતિહાસિક સ્થળો, ધાર્મિક સ્થળો અને કુદરતી સુંદરતાનો સમાવેશ થાય છે.
અરવલ્લી જિલ્લાના લોકપ્રિય પર્યટન સ્થળો: શામળાજી, વડાગામ, દરબારગઢ, બાયડ, મોડાસા
1.2) Banaskantha – બનાસકાંઠા
બનાસકાંઠા જિલ્લાના તાલુકા: પાલનપુર, થરાદ, ધાનેરા, વાવ, દિયોદર, ડીસા, કાંકરેજ, દાંતા, દાંતીવાડા, વડગામ, લાખણી, ભાભર, સુઈગામ, અમીરગઢ
1.3) Gandhinagar – ગાંધીનગર
ગાંધીનગર જિલ્લાના તાલુકા: ગાંધીનગર, કલોલ, દહેગામ, માણસા
1.4) Mehsana – મહેસાણા
મહેસાણા જિલ્લાના તાલુકા: મહેસાણા, કડી, ખેરાલુ, બેચરાજી, વડનગર, વિસનગર, વિજાપુર, ઊંઝા, જોટાણા, સતલાસણા, ગોજારીયા
1.5) Patan – પાટણ
પાટણ જિલ્લાના તાલુકા: પાટણ, રાધનપુર, સિદ્ધપુર,ચાણસ્મા, સાંતલપુર, હારીજ, સમી, સરસ્વતી, શંખેશ્વર
1.6) Sabarkantha – સાબરકાંઠા
સાબરકાંઠા જિલ્લાના તાલુકા: હિંમતનગર, ખેડબ્રહ્મા, પ્રાંતિજ, ઇડર, તલોદ, પોશીના, વિજયનગર, વડાલી
દક્ષિણ ગુજરાત ના જિલ્લા
આ જિલ્લાઓ ગુજરાતના દક્ષિણ-પૂર્વીય ભાગમાં આવેલા છે તેઓ સમુદ્રકિનારા, પર્વતો અને નદીઓથી ઘેરાયેલા છે દક્ષિણ ગુજરાતમાં વિવિધ પ્રકારની ભૌગોલિક વિવિધતા છે, જે વિવિધ પ્રકારના વન્યજીવન અને વનસ્પતિઓને આશ્રય આપે છે.
- સુરત જિલ્લો
- ભરૂચ જિલ્લો
- નવસારી જિલ્લો
- ડાંગ જિલ્લો
- વલસાડ જિલ્લો
- નર્મદા જિલ્લો
- તાપી જિલ્લો
દક્ષિણ ગુજરાતના જિલ્લાઓની વસ્તી આશરે 2.5 કરોડ છે આ વસ્તી મુખ્યત્વે ગુજરાતી અને ખાસી ભાષાઓ બોલે છે દક્ષિણ ગુજરાતના લોકો મુખ્યત્વે ખેતી, માછીમારી અને ઉદ્યોગમાં રોકાયેલા છે.
દક્ષિણ ગુજરાત એક પ્રવાસન સ્થળ છે તેમાં સુરતના ડુમસ બીચ, સાપુતારાના ગિરિમથક, ડાંગના ગુફાઓ અને વલસાડના તાપી નદીના કિનારા જેવા અનેક પ્રવાસી આકર્ષણો છે.
2.1) Bharuch – ભરૂચ
ભરૂચ જિલ્લાના તાલુકા: ભરૂચ, અંકલેશ્વર, આમોદ, વાગરા, હાંસોટ, જંબુસર, નેત્રંગ, વાલીયા, જગડિયા
2.2) Dang – ડાંગ
ડાંગ જિલ્લાના તાલુકા: આહવા, વધાઈ, સુબીર
2.3) Narmada – નર્મદા
નર્મદા જિલ્લાના તાલુકા: નાંદોદ, સાગબારા, ડેડીયાપાડા, ગરુડેશ્વર, તિલકવાડા
2.4) Navsari – નવસારી
નવસારી જિલ્લાના તાલુકા: નવસારી, ગણદેવી, ચીખલી, વાસંદા, જલાલપોર, ખેરગામ
2.5) Surat – સુરત
સુરત જિલ્લાના તાલુકા: સુરત સીટી, કામરેજ, બારડોલી, માંગરોળ, મહુવા, ઓલપાડ, માંડવી, ચોર્યાસી, પલસાણા, ઉમરપાડા
2.6) Tapi – તાપી
તાપી જિલ્લાના તાલુકા: વ્યારા, ડોલવણ, કુકરમુંડા, સોનગઢ, નિઝર, વાલોડ, ઉચ્છલ
2.7) Valsad – વલસાડ
વલસાડ જિલ્લાના તાલુકા: વલસાડ, કપરાડા, પારડી, વાપી, ધરમપુર, ઉંમરગામ
મધ્ય ગુજરાત ના જિલ્લા
મધ્ય ગુજરાત ગુજરાત રાજ્યના મધ્ય ભાગમાં આવેલો પ્રદેશ છે તેમાં આઠ જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે:
- અમદાવાદ
- આણંદ
- છોટા ઉદેપુર
- દાહોદ
- ખેડા
- મહીસાગર
- પંચમહાલ
- વડોદરા
3.1) Ahmedabad – અમદાવાદ
અમદાવાદ જિલ્લાના તાલુકા: અમદાવાદ સીટી, બાવળા, સાણંદ, ધોલેરા, ધંધુકા, ધોળકા, દસ્ક્રોઇ, દેત્રોજ-રામપુરા, માંડલ, વિરમગામ
3.2) Anand – આણંદ
આણંદ જિલ્લાના તાલુકા: આણંદ, ખંભાત, બોરસદ, પેટલાદ, તારાપુર, સોજિત્રા, આંકલાવ, ઉમરેઠ
3.3) Chhota Udaipur – છોટા ઉદેપુર
છોટાઉદેપુર જિલ્લાના તાલુકા: છોટાઉદેપુર, સંખેડા, જેતપુર-પાવી, કવાટ, બોડેલી, નસવાડી
3.4) Dahod – દાહોદ
દાહોદ જિલ્લાના તાલુકા: દાહોદ, ઝાલોદ, ધાનપુર, સિંગવડ, ફતેપુરા, ગરબાડા, દેવગઢ બારીયા, લીમખેડા, સંજેલી
3.5) Kheda – ખેડા
ખેડા જિલ્લાના તાલુકા: ખેડા, નડિયાદ, કઠલાલ, મહેમદાવાદ, કપડવંજ, ઠાસરા, મહુધા, ગલતેશ્વર, માતર, વસો
3.6) Mahisagar – મહીસાગર
મહીસાગર જિલ્લાના તાલુકા: લુણાવડા, કડાણા, ખાનપુર, બાલાસિનોર, વીરપુર, સંતરામપુર
3.7) Panchmahal – પંચમહાલ
પંચમહાલ જિલ્લાના તાલુકા: ગોધરા, હાલોલ, કાલોલ, ઘોઘંબા, જાંબુઘોડા, શહેરા, મોરવા-હડફ
3.8) Vadodara – વડોદરા
વડોદરા જિલ્લાના તાલુકા: વડોદરા, કરજણ, પાદરા, ડભોઇ, સાવલી, શિનોર, ડેસર, વાઘોડીયા
સૌરાષ્ટ્ર ના જિલ્લા (પશ્ચિમ ગુજરાત ના જિલ્લા)
સૌરાષ્ટ્ર ગુજરાતનો એક પ્રદેશ છે જે રાજ્યના પશ્ચિમ અને દક્ષિણ ભાગમાં આવેલો છે તેમાં 11 જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે.
- દેવભૂમિ દ્વારકા
- જામનગર
- મોરબી
- રાજકોટ
- પોરબંદર
- જુનાગઢ
- ગીર સોમનાથ
- અમરેલી
- ભાવનગર
- બોટાદ
- સુરેન્દ્રનગર
સૌરાષ્ટ્ર એક વૈવિધ્યસભર પ્રદેશ છે જેમાં સમુદ્રકિનારા, પર્વતો અને રણોનો સમાવેશ થાય છે તે ગુજરાતનું ઐતિહાસિક અને સાંસ્કૃતિક કેન્દ્ર પણ છે સૌરાષ્ટ્રમાં ઘણા પ્રવાસી આકર્ષણો છે, જેમ કે દ્વારકાધીશ મંદિર, રાજકોટનો કિલ્લો, અને જુનાગઢનો કિલ્લો.
4.1) Amreli – અમરેલી
અમરેલી જિલ્લાના તાલુકા: અમરેલી, બગસરા, બાબરા, જાફરાબાદ, રાજુલા, ખાંભા, ધારી, લાઠી, સાવરકુંડલા, લીલીયા, કુકાવાવ
4.2) Bhavnagar – ભાવનગર
ભાવનગર જિલ્લાના તાલુકા: ભાવનગર, ઘોઘા, મહૂવા, ગારીયાધાર, ઉમરાળા, જેસર, પાલીતાણા, શિહોર, તળાજા, વલભીપુર
4.3) Botad – બોટાદ
બોટાદ જિલ્લાના તાલુકા: બોટાદ, ગઢડા, બરવાળા, રાણપુર
4.4) Devbhoomi Dwarka – દેવભૂમિ દ્વારકા
દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લાના તાલુકા: દ્વારકા, કલ્યાણપુર, ભાણવડ, ખંભાળિયા
4.5) Gir Somnath – ગીર સોમનાથ
ગીર સોમનાથ જિલ્લાના તાલુકા: વેરાવળ, કોડીનાર, ઉના, સુત્રાપાડા, ગીર ગઢડા, તાલાલા
4.6) Jamnagar – જામનગર
જામનગર જિલ્લાના તાલુકા: જામનગર, જામજોધપુર, જોડીયા, લાલપુર, ધ્રોળ, કાલાવડ
4.7) Junagadh – જુનાગઢ
જુનાગઢ જિલ્લાના તાલુકા: જૂનાગઢ શહેર, જુનાગઢ ગ્રામ્ય, ભેસાણ, કેશોદ, માણાવદર, મેંદરડા, માળિયા-હાટીના, માંગરોળ, વિસાવદર, વંથલી
4.8) Morbi – મોરબી
મોરબી જિલ્લાના તાલુકા: મોરબી, માળીયા મીયાણા, હળવદ, વાંકાનેર, ટંકારા
4.9) Porbandar – પોરબંદર
પોરબંદર જિલ્લાના તાલુકા: પોરબંદર, રાણાવાવ, કુતિયાણા
4.10) Rajkot – રાજકોટ
રાજકોટ જિલ્લાના તાલુકા ના નામ: રાજકોટ, ગોંડલ, ધોરાજી, જામકંડોરણા, જેતપુર, જસદણ, કોટડાસાંગાણી, પડધરી, ઉપલેટા, લોધિકા, વિછીયા
4.11) Surendranagar – સુરેન્દ્રનગર
સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાના તાલુકા: વઢવાણ, પાટડી, ચોટીલા, દસાડા, લખતર, ધ્રાંગધ્રા, લીંબડી, થાનગઢ, સાયલા, ચુડા
5) Kutch – કચ્છ
કચ્છ જિલ્લાના તાલુકાના નામ: ભુજ, ભચાઉ, અંજાર, અબડાસા(નલિયા), માંડવી, મુંદ્રા, રાપર, ગાંધીધામ, લખપત, નખત્રાણા
અમને આશા છે કે અમારી આ ગુજરાત ના જિલ્લા અને તાલુકા પોસ્ટ તમને ગમી હશે જો આ પોસ્ટ માં કોઈ ખામી હોય તો તે વિષે અમને જણાવવા નમ્ર વિનંતી છે જે માટે તમે નીચે કોમેન્ટ કરી શકો છો જેથી અમે સારી થી સારી માહિતી લોકો સુધી પોહચાડી શકીયે.
FAQs
વસ્તી ની દ્રષ્ટિ એ 5 સૌથી મોટા જિલ્લા કયા છે?
વસ્તી ની દ્રષ્ટિ એ ગુજરાતનાં 5 સૌથી મોટા જિલ્લા આ મુજબ છે જેમાં (1) Ahmedabad – અમદાવાદ કે જે 74.86 લાખની વસ્તી સાથે ગુજરાતમાં પ્રથામ ક્રમે આવે છે અને બીજા જિલ્લામાં (2) Surat – સુરત – 61 લાખની વસ્તી (3) Rajkot – રાજકોટ – 38 લાખની વસ્તી (4) Vadodara – વડોદરા – 36.5 લાખની વસ્તી (5) Banaskantha – બનાસકાંઠા – 31.2 લાખની વસ્તી ધરાવે છે.
ગુજરાતના કુલ ગામડા કેટલા છે?
ગુજરાતના કુલ ગામડા 2022 મુતાબીક આશરે 18,860 છે.
ગુજરાતના જિલ્લા કેટલા છે?
ગુજરાતમાં 33 છે જેને ગુજરાત રાજ્યએ આ મુજબનાં 5 વિભાગમાં વહેચાયેલું છે. જેમાં (1) ઉત્તર ગુજરાત ના જિલ્લા (2) દક્ષિણ ગુજરાત ના જિલ્લા (3) મધ્ય ગુજરાત ના જિલ્લા (4) સૌરાષ્ટ્ર ના જિલ્લા (પશ્ચિમ ગુજરાત ના જિલ્લા) (5) કચ્છ ના જીલ્લા
ગુજરાત ના જિલ્લા ના નામ 2022 પ્રમાણે અમદાવાદ, અમરેલી, આણંદ, અરવલ્લી, બનાસકાંઠા, ભરૂચ, ભાવનગર, બોટાદ, છોટાઉદેપુર, દાહોદ, ડાંગ, દેવભૂમિ દ્વારકા, ગાંધીનગર, ગીર સોમનાથ, જામનગર, જુનાગઢ, કચ્છ, ખેડા, મહીસાગર, મહેસાણા, મોરબી, નર્મદા, નવસારી, પંચમહાલ, પાટણ, પોરબંદર, રાજકોટ, સાબરકાંઠા, સુરત, સુરેન્દ્રનગ, તાપી, વડોદરા અને વલસાડ છે.