Bharat Na Lok Nrutyo: નૃત્ય કલા ક્ષેત્રે ભારતે કરેલી પ્રગતિ દેશ-વિદેશમાં ખુબજ પ્રચલિત છે અહીં ભારતના લોકો દ્વારા ભજવાતા પ્રમુખ ભારતના શાસ્ત્રીય નૃત્ય અને તેમને લગતા રાજ્યની માહિતી આપેલી છે.
અમારા દ્વારા ભારતના લોકનૃત્યને 2 સૂચિમાં વિભાજીત કરેલ છે. (1) ભારતના લોકનૃત્ય (2) ભારતના વિવિધ રાજ્યોના લોકનૃત્ય.
હવે તમને થશે કે નૃત્ય કલા એટલે શું? કે નૃત્યકલા ની વ્યાખ્યા વ્યક્તિઓના ભાવ, કલ્પના, વિચાર કે વાર્તાને વ્યક્ત કરવા અને આનંદ પૂર્વક માણવા માટે સંગીતમય અને તાલબદ્ધ રીતે થતો અંગવિન્યાસ એટલે નૃત્યકલા. ભારતના સાંસ્કૃતિક વારસામાં નૃત્યકલા નો સમાવેશ થાય છે.
PEOPLE ALSO READ: ગુજરાતના લોકનૃત્યો
લોકનૃત્ય એટલે શું? સમજાવો.
લોકનૃત્ય: જે તે દેશના સ્થાનિક લોકો દ્વારા કરવામાં આવતા પ્રચલિત નૃત્ય (ડાન્સ કલા) ને લોકનૃત્ય કહે છે.
ભારતના પ્રમુખ લોકનૃત્ય અને વિવિધ રાજ્યોના શાસ્ત્રીય નૃત્ય
| રાજય | લોકનૃત્ય |
|---|---|
| અસમ | બિહુનૃત્ય, છાઉનૃત્ય, ઓજપાલી |
| જમ્મુ-કશ્મીર | રાઉફ નૃત્ય |
| ઉત્તર પ્રદેશ | રાસલીલા નૃત્ય, નોટંકી નૃત્ય |
| પંજાબ | ભાંગડા નૃત્ય, ગિદ્દા નૃત્ય, કથક નૃત્ય |
| છત્તીસગઢ | પંડવાની નૃત્ય |
| રાજસ્થાન | કઠપૂતલી નૃત્ય, કાલબેરિયા નૃત્ય, ઘુમર નૃત્ય, તેરાતાલી નૃત્ય, ગણગોર નૃત્ય |
| મણિપુર | થાબલ ચોંગલી નૃત્ય, મણિપુરી નૃત્ય |
| મહારાષ્ટ્ર | ગોફ નૃત્ય, લાવણી નૃત્ય, લેઝીમ, તમાશા |
| ગુજરાત | ગરબા |
| અરુણાચલ પ્રદેશ | મુખોટા |
| તમિલનાડુ | ભરતનાટ્યમ |
| કેરલ | કથકલી, મોહિનીઅટ્ટમ |
| આંધ્રપ્રદેશ | કૂંચીપૂડી |
| કર્ણાટક | યક્ષગાન |
| ઓડીસા | ઓડિસી નૃત્ય, છાઉ નુત્ય |
Bharat Na Lok Nrutyo: ભારતના વિવિધ રાજ્યોના લોકનૃત્ય
અહીં 27 રાજ્યોના લોકનૃત્યો આપેલ છે.
ગુજરાત
- ગરબા,
- દાંડિયા રસ,
- ટિપ્પણી જ્યુરીઉં,
- ભવાઈ.
આંધ્ર પ્રદેશ
- કુચીપુડી,
- વિલાસિની નાટ્યમ,
- આંધ્ર નાટ્યમ,
- ભાહ્મકલ્પમ,
- વિરાનાટ્યમ,
- ડેપ્પુ,
- તાપપેટા ગુલ્લુ,
- લાંબડી,
- ધીમસા,
- કૌલાત્તમ,
- બુટ્ટા બોમ્માલું.
આસામ
- બિહુ,
- બિછુઆ,
- નાતપુજા,
- મહારાસ,
- કાલીગોપાલ,
- બાગુરુમબા,
- નાગા ડાન્સ,
- ખેલ ગોપાલ,
- ટેબલ ચોન્ગલી,
- કૅનોએ,
- ઝુમુરા હોબીઝનાઈ.
બિહાર
- જતા-જતીન,
- બાખો-બખાયન,
- પાનવારીયા,
- સામ ચકવા,
- બિદેશીએ.
હરિયાણા
- ઝૂમર,
- ફાગ,
- ળફૃ,
- ધમાલ,
- લૂર,
- ગુગ્ગ,
- ખોર,
- ગાગોર.
હિમાચલ પ્રદેશ
- ઝોરા
- ઝાલી,
- છરી,
- ધામન,
- છાપેલી,
- મહાસુ,
- નાટી,
- ડાંગી.
જમ્મુ કાશ્મીર
- રઉફ,
- હિકત,
- માંડજાસ,
- કુદ દાંડી નાચ,
- દમાલી.
કર્ણાટક
- યક્ષગના,
- હત્તુરી,
- લણણી,
- જમ્પિંગ,
- કાર્ગા,
- લામ્બી.
કેરળ
- કથકાલી (શાસ્ત્રીય),
- વત્તમ થુલાલ,
- મોહિનીયત્તમ,
- કૈકોટિકાલી.
મહારાષ્ટ્ર
- લાવાણી,
- નક્તા,
- કોળી,
- લેઝિમ,
- ગફા,
- દહિકલા દશાવતાર અથવા બોહરા.
ઓડિશા
- ઓડિસી (ક્લાસિકલ),
- સફારી,
- ઠુંમરા,
- પન્કા,
- મુનરી,
- છૌ
પશ્ચિમ બંગાળ
- કાઠી,
- ગંભીરરા,
- ધાલી,
- જાત્રા,
- બાઉલ,
- મરાસીયા,
- મહેલ,
- કીર્તન
પંજાબ
- ભાંગડા,
- ગિધ્ધા,
- ડફફ,
- ધમન,
- ભંડ,
- નકલ.
રાજસ્થાન
- ઠુંમર,
- ચકરી,
- ગનાગોર,
- ઝુલન લીલા,
- ઝુમા,
- સુઇસિની,
- ઘાપાલ,
- કાલબેલીયા.
તામિલનાડુ
- ભરતનાટ્યમ્,
- કુમિ,
- કોલાત્તમ,
- કાવડી.
ઉત્તરપ્રદેશ
- નૌટંકી,
- રાસલીલા,
- કજરી,
- ઘોરા,
- ચપ્પલી,
- જૈતા.
ઉત્તરાખંડ
- ગર્હવાળી ,
- કુમાયુની,
- કજારી,
- ખોરા,
- રાસલીલા,
- છપ્પલી.
છત્તીસગ
- ગૌર મારિયા,
- પંથી,
- રાઉત નાચા,
- પાંડવાણી,
- વેદામતી,
- કપાલિક,
- ભરથરી ચરિતા,
- ચાંદૈની.
ઝારખંડ
- અલકાપ,
- કર્મ મુંડા,
- અગ્નિ,
- ઝુમર,
- જનાણી ઝુમર,
- મરદાના ઝુમર,
- પાઇકા,
- ફાગુઆ,
- હન્ટા ડાન્સ,
- મુંદરી ડાન્સ,
- સરહુલ,
- બારોઓ,
- ઝીટકા, ડાંગા,
- ડોમકચ,
- ઘોરા નાચ.
અરુણાચલ પ્રદેશ
- બુઇઆ,
- ચલો,
- વાંચો,
- પાસી કોંગી,
- પોનંગ,
- પોપીર,
- બારડો છમ.
મણિપુર
- ડોલ ચોલમ,
- થંગ તા,
- લા હારોબા,
- પંગ ચોલોમ,
- ખાંબા થાબી,
- નૂપા ડાન્સ,
- ખુબક ઇશેઇ,
- રાસલીલા,
- લ્હૌ શા.
મેઘાલય
- કા શાદ સુક માઇન્સિયમ,
- નોંગક્રેમ, લાહો.
મિઝોરમ
- ચેરાવ ડાન્સ,
- ખુઆલામ,
- ચૈલમ,
- સવલાકીન,
- ચાંગ્લાઇઝોન,
- ઝંગતાલમ,
- પાર લામ,
- સરલમકાઇ / સોલકિયા,
- તલાંગલામ.
નાગાલેન્ડ
- રંગમા,
- વાંસ ડાન્સ,
- ઝેલિયાંગ,
- ન્સુઇરોલિઅન્સ,
- ગેટીંગલીમ,
- ટેમેંગનેટિન,
- હેતાલીલી.
ત્રિપુરા
- હોજાગિરિ.
સિક્કિમ
- ચુ ફાટ ડાન્સ,
- સિકમારી,
- સિંઘી ચામ ઓર થે સ્નો લિઓન ડાન્સ,
- યાક ચામ,
- ડેન્ઝોન્ગ ગણેહાં,
- તાશી યંગકું ડાન્સ,
- ખુકુરી નાચ,
- છુટકેય નાચ,
- મારુની ડાન્સ.
લક્ષદ્વીપ લાવા
- કોલકાલી,
- પરિચકાલી.
FAQs
કથક નૃત્ય કયા રાજ્યનું છે?
કથક નૃત્ય ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યનું છે જેને wikipidia હાલના ઉત્તર ભારતના પાકિસ્તાન ક્ષેત્રનું દર્શાવે છે.
કથકલી કયા રાજ્યનું નૃત્ય છે?
કથકલી કેરલ રાજ્યનું નૃત્ય છે.
ચરકુલા નૃત્ય કયા રાજ્યમાં ભજવાય છે?
ચરકુલા નૃત્ય ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યમાં ભજવાય છે. જેના વિશે વધુ માહિતી નથી પરંતુ તે વધુ પડતાં ઉત્તર પ્રદેશ નાં લોકોમાં જોવા મળતુ હોવાથી ત્યાંનું મનાય છે.
ઠાકર્યા ચાળો કયા પ્રકારનું લોકનૃત્ય છે?
ઠાકર્યા ચાળો ડાંગી પ્રકારનું લોકનૃત્ય છે.
નૃત્ય કલા એટલે શું?
નૃત્ય કલા એટલે વ્યક્તિઓના ભાવ, કલ્પના, વિચાર કે વાર્તાને વ્યક્ત કરવા અને આનંદ પૂર્વક માણવા માટે સંગીતમય અને તાલબદ્ધ રીતે થતો અંગવિન્યાસ.